Czym jest i za co odpowiada pompa vacum?
Pompa vacum odpowiada za wytwarzanie podciśnienia w pojazdach z silnikiem wysokoprężnym. Znajduje się ona przeważnie na głowicy pojazdu. W zależności od modelu silnika, może ona być scalona z pompą oleju.
W nowoczesnych dieslach spotyka się zarówno pompy mechaniczne (pasowe), jak i elektryczne.
Pompa vacum wytwarza podciśnienie niezbędne do prawidłowej pracy hamulców i serwa hamulcowego. Pompa próżniowa zasila podciśnieniem siłowniki zaworu EGR, a także aktuator sterujący geometrią turbosprężarki (lub wastegate), jeśli układ nie jest elektryczny.
Jakie są objawy uszkodzenia pompy vacum?
Do najważniejszych objawów uszkodzenia pompy vacum zaliczyć można:
- Twardy pedał hamulca
- Spadek siły hamowania
- Nietypowe dźwięki spod maski pojazdu podczas jazdy
- Wycieki oleju
- Wibracje silnika podczas gaszenia samochodu
- Nierówna praca silnika na biegu jałowym
- Utrata mocy podczas jazdy
- Zapalenie się kontrolek na desce rozdzielczej
Twardy pedał hamulca
Pompa nie wytwarza wystarczająco podciśnienia, aby odpowiednio wspomagać hamulec. Oznacza to, że pedał hamulca jest znacznie trudniej nacisnąć, co może mieć poważne konsekwencje związane z bezpieczeństwem.
Spadek siły hamowania
Jeśli pompa nie dostarczy wystarczającego podciśnienia, hamulce będą działać słabiej. Konieczne jest wówczas dłuższe i mocniejsze naciskanie pedału.
Jest to szczególnie niebezpieczne, gdyż podczas nagłej konieczności zahamowania, pojazd nie zdąży się zatrzymać, co może spowodować wypadek.
Nietypowe dźwięki
Najczęściej objawiają się syczeniem, gwizdem lub nawet wyciem. Przeważnie oznaczają nieszczelność w pompie lub jej przewodach i przeciek podciśnienia.
Co ciekawe, może to jeszcze przejawiać się grzechotaniem, które ustaje w momencie spadku podciśnienia w układzie. Występuje to raczej w starych samochodach.
Wycieki oleju
Pompa vacum montowana jest przy głowicy silnika, w pobliżu układu spalania. Uszkodzenie uszczelki lub przewodów może powodować wyciek oleju.
W zależności od tego, który element uległ uszkodzeniu, wymienia się albo konkretną część (np. jeśli awarii uległ wałek), albo całą pompę (niektóre elementy są ciężko dostępne).
Wibracje silnika
Typowa objawa dla pojazdów z układem Diesel. Niepoprawnie działa zawór odcinający dopływ powietrza, który jest odpowiedzialny za gaszenie silnika, a do swojego działania wymaga podciśnienia.
Nierówna praca na biegu jałowym
Często, pompa vacum wspomaga działanie EGR, którego objawem awarii jest właśnie falowanie obrotów.
Objawia się to w szczególności na niskich obrotach, ponieważ pompa działa wtedy najwolniej. Bardziej podkreśla to jakąkolwiek nieszczelność w niej.
Utrata mocy
Pompa vacum wytwarzania podciśnienie, którego do poprawnego działania potrzebuje szereg innych podzespołów, jak np. turbosprężarka. Nie dostarczenie jej odpowiednich wartości może powodować, że nie będzie się w pełni otwierać, co skutkować będzie utratą mocy i cięższym osiąganiem wyższych prędkości.
Zapalenie się kontrolek na desce rozdzielczej
Zarówno awaria samej pompy, ale także związanej z jej działaniem innych elementów może spowodować zapalenie się kontrolek na desce rozdzielczej.
Jeśli błąd będzie w EGR to pokaże się Check Engine, natomiast jeśli problem będzie z hamulcami to możliwe jest pokazanie się ABS lub ESP.
Jakie są częste problemy z pompą vacum?
Awarie pompy vacum zwykle wyglądają podobnie, jednak powodować je może kilka różnych elementów. Najczęstszymi problemami są:
- Wycieki oleju
- Luźny króciec
- Hałas
- Uszkodzenie uszczelki
- Brak możliwości odpalenia
- Zapowietrzenie
Wyciek oleju z pompy vacum
Pompa vacum smarowana jest olejem silnikowym. Uszkodzeniu w niej może ulec m.in. uszczelka, czy wałek, które powodować będą przedostawanie się oleju do niej oraz jego wyciek. Skutkować to będzie jej szybszym zużyciem i twardszym pedałem hamulca.
Naprawa tego problemu polega przede wszystkim na wymianie wadliwej części lub jeśli nie ma takiej możliwości, na wymianie całej pompy.
Luźny króciec pompy vacum
Pompy próżniowe są zbudowane w taki sposób, że przewód dochodzący do nich i odpowiadający za funkcjonowanie króćca jest sztywny. Sprawia to, że szybciej się on wyrabia i powstaje luz, który powodować będzie niepoprawne działanie pompy. Objawia się to słabym działaniem hamulców i gorszą mocą pojazdu.
Jest kilka metod naprawy tego problemu. Można zamontować tuleję miedzianą i zakleić klejem dwuskładnikowym, co powinno pozbyć się luzu jednocześnie nie niszcząc pompy.
Alternatywną metodą jest zaklepanie małym młoteczkiem rantu wokół króćca, chociaż tego sposobu nie polecamy. Można w ten sposób uszkodzić pompę przez samo klepanie w nią młotkiem lub tak na nią oddziaływać, że nie będzie miała odpowiedniego miejsca do działania.
Pompa vacum hałasuje
Hałas ten może objawiać się na kilka sposobów, z tym że oznaczać on może różny problem w zależności od dźwięku:
- Grzechotanie – Zużycie lub pęknięcie elementów wewnątrz pompy. Konieczne może być jej rozkręcenie i sprawdzenie, czy dana część jest wymienialna.
- Świszczenie – Powietrze w pompie jest zasysane przez co słychać charakterystyczny gwizd. Najczęstszym powodem jest króciec lub uszczelka.
- Piszczenie – Oznacza ocieranie się o siebie części pompy przez brak smarowania. Może to być skutek wycieku oleju.
Uszkodzenie uszczelki pompy vacum
Uszczelka między pompą próżniową a silnikiem zatrzymuje olej, aby nie przedostawał się w nieodpowiednie miejsce, utrzymuje ciśnienie w komorze oraz zapobiega przedostawaniu się powietrza.
Awaria tego elementu najczęściej skutkuje nieszczelnością i wyciekiem oleju. Konieczna jest wówczas jej wymiana.
Po wymianie pompy vacum nie odpala
Sama w sobie, pompa vacum nie będzie powodowała braku możliwości odpalenia, ale problemy z nią związane mogą tym skutkować.
Pierwszym takim problemem jest nieumiejętna wymiana jej elementów, przez co dostaje się do niej powietrze. Wystarczy wówczas odpowietrzyć go (w większości pojazdów wystarczy próbować kilka razy uruchomić silnik, aby samoczynnie pozbył się on powietrza).
Kolejnym powodem może być awaria np. zaworu gaszącego, który może nie otrzymywać wystarczająco dużo powietrza przez nieotwieranie się.
Zapowietrzona pompa vacum
Jest to potoczne stwierdzenie, które oznacza dostanie się powietrza do pompy. Dzieje się tak najczęściej w przypadku samodzielnego jej rozkręcenia.
Zwykle, w pojazdach z napędem diesla wystarczy kilkakrotnie próbować odpalić, dzięki czemu pompa dostarczy paliwo do komory spalania.
Jakie są przyczyny uszkodzenia pompy vacum?
Do najczęstszych przyczyn uszkodzenia pompy vacum zaliczyć można:
- Zużycie naturalne – Pod wpływem czasu pompa lub jej konkretne elementy mogą się zużyć. Co prawda, duża ilość producentów twierdzi, że powinna ona działać przez cały okres sprawności silnika, ale w praktyce bardzo rzadko tak się dzieje.
- Niepoprawnie dobrany olej – Używanie niepoprawnie dobranego oleju (np. zbyt rzadkiego), może mieć wpływ na efekt smarowania w pompie i jej szybsze zużycie.
- Rzadki serwis olejowy – Zbyt długie odstępy między wymianami oleju mogą powodować zacieranie się pompy i uszkodzenie jej elementów.
- Przegrzanie silnika – Pod wpływem wysokich temperatur, uszkodzeniu może ulec uszczelka wykonana z tworzywa sztucznego.
- Słabej jakości pompa – Niektórzy producenci wykorzystują elementy o słabszej jakości przez co wytrzymałość tego komponentu będzie znacznie krótsza.
Jak sprawdzić i zdiagnozować pompę vacum?
Istnieje kilka metod na diagnozę pompy vacum. Niektóre z nich będą bardziej skuteczne od innych, ale wymagają bardziej specjalistycznego sprzętu.
Sprawdzenie wakuometrem
- Podłącz wakuometr do pompy vacum. Wykorzystuje się w tym celu rurkę z tworzywa sztucznego.
- Odczytaj wynik na wskaźniku podciśnienia.
- Poprawne wartości to od -0,8 do -1,0 bar (80–100 kPa), jednak istotne jest to, aby wartość ta była stała, nie wahała się.
- Jeśli jest ona niepoprawna lub się waha, oznacza to nieszczelność pompy vacum.
Domowy sposób diagnozy pompy vacum
Jeśli pod maską słyszysz stukanie lub grzechotanie:
- Kilkakrotnie naciśnij pedał hamulca (ok. 4-5 razy).
- Jeśli stukanie ustało, ale za chwilę znowu się ponowiło, to problem jest z pompą vacum.
Dzieje się tak, ponieważ z każdym naciśnięciem hamulca używane jest podciśnienie. Wykorzystując je całkowicie sprawia się, że pompa vacum nie doprowadza go, przez co nie będzie wówczas stukać. Ponawia się ono po chwili, ponieważ uzupełnia ona jego poziom.
Metoda ta działa przede wszystkim w starszych samochodach.
Sprawdzenie szczelności
- Odchyl trochę serwo i słuchaj, jak wydostaje się ciśnienie. Dźwięk ten powinien być jednostajny.
- Wyciągnij przewód króćca, wyczyść go i nadmuchaj do niego powietrza (można to zrobić ustami). Nasłuchuj, czy nie występuje syczenie. Jeśli tak, oznacza to nieszczelność i konieczność wymiany tego elementu.
Polecamy jednak pozostawienie diagnozy dobremu warsztatowi samochodowemu, który upewni się, że to pompa vacum jest problemem, a nie powiązany z nią element.
Ile kosztuje serwis pompy vacum?
Koszt serwisu pompy vacum może wynosić 500-1500 zł (części + robocizna) w popularnych modelach, do ok. 3000-6000 zł przy skomplikowanych silnikach zintegrowanych. Taki duży przedział cenowy będzie zależał od samej pompy, konieczności demontażu silnika, zakresu serwisu (czy wymienia się tylko jeden element, czy całą pompę) oraz stawek warsztatowych.
- Rodzaj pompy – Jeśli jest ona scalona z pompą olejową i konieczna jest wymiana to nowy element kosztuje ok. 3000 zł.
- Konieczność demontażu silnika – W niektórych pojazdach do serwisu pompy vacum wymagany może być demontaż silnika lub jego części, a w innych nie będzie takiej potrzeby.
- Zakres działań – Jeśli wystarczy wymienić uszczelkę, to koszt naprawy będzie znacznie mniejszy niż w przypadku wymiany całej pompy.
- Stawki warsztatowe – Standardowe stawki za roboczogodzinę w różnych serwisach będą się od siebie różnić.
Wykonaj naprawę problemów z pompą vacum w MaXserwis Transbud Nowa Huta
Zapraszamy do skorzystania z usług MaXserwis Transbud Nowa Huta, gdzie w profesjonalny sposób zdiagnozujemy i wykonamy serwis Twojej pompy vacum.
Świadczymy kompleksową diagnozę, która trafnie odkryje, gdzie dokładnie znajduje się problem i bez problemu go rozwiążemy w sposób szybki i dokładny.
Umów się na wizytę w naszym warsztacie znajdującym się przy ul. Ujastek 11 w Krakowie telefonicznie pod numerem 12 681 82 95 lub 881 005 183, mailowo pod adresem maxserwis@tnh.pl lub poprzez wypełnienie formularza kontaktowego dostępnego na stronie Kontakt.
Najczęściej zadawane pytania
Czy pompa vacum ma wpływ na odpalanie samochodu?
Nie bezpośrednio, ale wytwarza ona podciśnienie, które wykorzystywane jest przez inne elementy samochodu, jak np. EGR, czy turbosprężarka, które mają wpływ na odpalanie samochodu.
Czy pompa vacum może się zapowietrzyć?
Sama w sobie nie. Zwykle dzieje się tak przez samodzielny demontaż pompy i dostanie się do niej powietrza.
Czy zawsze konieczna jest wymiana pompy vacum?
Nie, niektóre jej elementy są dostępne w autoryzowanych sklepach, przez co wystarczy wymienić tylko je. Możliwe jest jednak, że konkretny element nie jest dostępny lub spowodował zbyt duże obrażenia pompy przez co konieczna będzie wymiana.
Czy pompa vacum występuje w pojazdach zasilanych benzyną?
Tak, może w nich występować, chociaż zależeć to będzie od konstrukcji ich silnika. Przykładem takiego silnika może być taki z bezpośrednim wtryskiem benzyny, np. GDI. Nie wytwarza on wystarczająco naturalnego podciśnienia przez co montowana jest w nim pompa vacum.
Gdzie mogę wykonać serwis pompy vacum?
Zapraszamy do serwisu pompy vacum w MaXserwis Transbud Nowa Huta, gdzie w profesjonalny i szybki sposób przywrócimy pełną funkcjonalność Twojego pojazdu.
Jak mogę się z Wami skontaktować?
Zapraszamy do kontaktu z nami telefonicznie pod numerem 12 681 82 95 lub 881 005 183, mailowo pod adresem maxserwis@tnh.pl lub poprzez wypełnienie formularza kontaktowego dostępnego na stronie Kontakt.
