Czym jest kąt wtrysku?
Kąt wtrysku to istotny wskaźnik, który określa moment, w jakim rozpoczyna się wtrysk paliwa do komory spalania. Wyraża się go w stopniach obrotu wału korbowego przed lub po górnym martwym punkcie (GMP).
Jest szczególnie istotny w silnikach wysokoprężnych (Diesla), ponieważ wpływa na charakterystykę pracy jednostki napędowej – ma wpływ m.in. na moment samozapłonu i przebieg spalania mieszanki.
W nowoczesnych silnikach, z pompami wtryskowymi Common Rail, kąt wtrysku jest sterowany elektronicznie w oparciu o różne parametry (np. obroty, obciążenie, ciśnienie itd.).
Jaki powinien być kąt wyprzedzenia wtrysku?
Prawidłowy kąt wyprzedzenia wtrysku zależy od konkretnego modelu silnika i pojazdu – inne wartości występują np. w Volkswagenie Golfie, Passacie czy ciągniku Ursus C-360.
W silnikach z grupy VAG, jak np. 1.9 TDI producent wskazuje na wartość 47-52 stopnie. Jeśli różni się o kilka stopni w jedną lub w drugą stronę, to nie powinno to powodować żadnych niepoprawności, jednak większe różnice (o kilkadziesiąt stopni) mogą skutkować różnymi objawami.
W ciągnikach rolniczych, jak np. Ursus C360 wynosi on 18-24 stopnie. Konkretną wartość można zweryfikować wówczas przez kapilar (więcej o tym w sekcji o ustawieniu kąta wtrysku).
Jakie są objawy za wczesnego kąta wtrysku?
Zbyt wczesny kąt wtrysku można rozpoznać przez następujące objawy:
- Trudniejsze odpalanie – Silnik potrzebuje więcej obrotów, szczególnie podczas zimnego startu.
- Większe spalanie – Niepoprawny kąt wtrysku skutkuje nieoptymalnym spalaniem i zużywaniem większej ilości paliwa.
- Braki mocy – Energia spalania nie jest przekazywana do tłoka w optymalny sposób, przez co pojazdem może szarpać.
- Dym z rury wydechowej – Podczas rozruchu i przyspieszania pojazdu, przyjmie biały kolor.
- Spalanie stukowe (klekotanie) – Dźwięk pracy silnika będzie „miększy” niż w przypadku zbyt późnego kąta wtrysku. Wynika z przedwczesnego spalania mieszanki.
- Drgania silnika – Wibracje w układzie korbowo-tłokowym, szczególnie odczuwalne na biegu jałowym.
Jakie są objawy zbyt późnego kąta wtrysku?
Do objawów zbyt późnego kąta wtrysku zaliczyć można:
- Szarpanie pojazdem – Nierówna praca silnika spowodowana zbyt późnym spalaniem.
- Spalanie stukowe (klekotanie) – Głośniejsza i twardsza praca silnika, odbiegająca od normalnego dźwięku jednostki.
- Trudności z odpaleniem na ciepłym silniku – Silnik dłużej kręci przed odpaleniem, a w skrajnych przypadkach może w ogóle nie odpalić.
- Dym z wydechu – Zbyt duża dawka paliwa skutkuje jego niespalaniem i wydzielaniem z układu wydechowego w czarnym kolorze.
- Większe spalanie – Silnik rekompensuje spadek mocy poprzez zwiększenie ilości wtryskiwanego paliwa.
Co istotne, to przedstawione objawy mogą mówić o szeregu innych problemów zarówno dla za wczesnego, jak i zbyt późnego kąta wtrysku (np. ze zużytymi świecami lub przewodami). W celu weryfikacji źródła problemu zalecamy podłączenie odpowiedniego sprzętu diagnostycznego lub skorzystanie z pomocy serwisu samochodowego.
Jakie są przyczyny źle ustawionego kąta wtrysku?
Do najczęstszych przyczyn źle ustawionego kąta wtrysku zaliczyć można:
- Błędy serwisowe – Niepoprawne zamontowanie pompy wtryskowej lub jej nieustawienie po wymianie rozrządu.
- Uszkodzenie pompy wtryskowej – Nie będzie ona dostarczać odpowiedniego ciśnienia paliwa. Konieczna jest wówczas regeneracja pomp wtryskowych.
- Awaria wtryskiwaczy – Mogą opóźniać moment wtrysku np. przez ich zapieczenie lub nieszczelność. Zalecamy wtedy regenerację wtryskiwaczy.
- Uszkodzenie paska lub łańcucha rozrządu – Przesunięciu ulegną fazy rozrządu i moment wtrysku.
- Poluzowane koło pasowe – Może to zmienić pozycję pompy wtryskowej (w szczególności w starszych pojazdach), a tym samym synchronizację kąta wtrysku.
- Błąd sterownika ECU – Komputer pokładowy będzie niepoprawnie wyznaczał kąt wtrysku.
Jak ustawić kąt wtrysku?
Proces ustawienia kąta wtrysku różni się w zależności od pojazdu i jego silnika. Poniżej wyróżnimy metody regulacji kąta wtrysku dla starszych pojazdów, jak np. Volkswagena Golfa, takich z silnikiem 1.9 TDI i dla ciągnika rolniczego Ursus C360. Wspomnimy także o samochodach z nowoczesnymi pompami Common Rail.
Ustawienie kąta wtrysku w starszych pojazdach
Będą to głównie pojazdy z XX wieku i początku pierwszych kilku lat XXI wieku. Proces ten wygląda następująco:
- Rozgrzej silnik do temperatury roboczej (80-90°C).
- Odkręć pokrywę silnika.
- Odkręć pokrywę rozrządu (jeśli blokuje dostęp do pompy wtryskowej).
- Podłącz samochód do komputera diagnostycznego (dla pojazdów z grupy VAG będzie to VAG-COM).
- Wejdź do Engine –> Measure Blocks (08) –> Grupa 000 → Go.
- Odczytaj wartość znajdującą się na kolumnie nr 2. Powinna wynosić tyle ile zaleca producent (zwykle 47-52 stopnie).
- Jeśli jest zbyt duża i musisz zmniejszyć wartość, to przechyl pompę wtryskową w prawo, a dla zwiększenia kąta wtrysku – w lewo. Regulację należy przeprowadzać bardzo ostrożnie – małe przesunięcia (o kilka milimetrów) mogą znacząco zmienić kąt wtrysku.
- Na bieżąco kontroluj stan kąta wtrysku w programie. Kiedy wyniesie odpowiednią wartość, zamontuj jej śrubę i wszystkie wcześniej zdemontowane elementy.
Możesz także skorzystać z wykresu znajdującego się w “TDI-Timing”, jednak pamiętaj wówczas o wybraniu odpowiedniego modelu silnika (w prawym dolnym rogu).
Regulacja kąta wtrysku w 1.9 TDI
Proces ten wygląda podobnie także w innych silnikach TDI.
- Rozgrzej silnik do temperatury roboczej (80-90°C).
- Zdemontuj pokrywę silnika.
- Zdemontuj pokrywę rozrządu.
- Poluzuj śruby mocujące pompę do silnika (przy bloku, pod przewodami paliwowymi i za kołem zębatym przy pompie).
- Poluzuj śruby znajdujące się przy rozrządzie.
- Odpal samochód i podepnij go do komputera diagnostycznego (dla pojazdów VAG może to być VAG-COM).
- Przejdź do Engine –> Measure Blocks (08) –> Grupa 000 → Go.
- Odczytaj obecny kąt wtrysku znajdujący się w drugiej kolumnie grupy 000 (powinien wynosić 47-52 stopnie).
- Zgaś pojazd. Jeśli kąt jest za mały to lekko przekręć śrubę pompy na kole w stronę silnika (szyby), a jeśli jest zbyt duży to w przeciwnym kierunku (od silnika).
- Zamontuj śruby znajdujące się przy rozrządzie, zapal samochód i ponownie odczytaj wartość.
- Analogicznie wprowadzaj korekty aż do uzyskania odpowiedniego kąta wtrysku.
Jeśli chcesz skorzystać z wykresu pod przyciskiem “TDI-Timing”, to pamiętaj, aby wybrać właściwy model silnika.
Można też to zrobić przy wykorzystaniu czujnika zegarowego, który montuje się w głowicę pompy.
Ustawienie kąta wtrysku w ciągniku Ursus C360
Regulacja kąta wtrysku w C360 lub podobnych ciągnikach, jak C355, czy C4011 będzie nieco różna w porównaniu z poprzednimi metodami, jednak jej zasada jest podobna. Proces ten wygląda następująco:
- Odpowietrz układ paliwowy.
- Zdemontuj rurkę pierwszego wtryskiwacza.
- Ustaw dźwignię ręcznego gazu do oporu.
- Zamontuj kapilarkę na pierwszym cylindrze pompy wtryskowej
- Obracaj wałem w kierunku ruchu wskazówek zegara (patrząc przez okienko będzie to z góry na dół).
- Doprowadź wał do górnego punktu martwego (GMP). Jeśli nie jest zaznaczony, to zwróć uwagę na ruch tłoków w pompie i przestań kiedy tylko zacznie się poruszać ten na pierwszym cylindrze.
- Ustaw kąt wtrysku na 22 stopnie lub do momentu kiedy w kapilarce podniesie się poziom paliwa.
- Jeśli nie masz zaznaczonych znaków w ciągniku, 22 stopnie odpowiadają około 6,9 mm od górnego martwego punktu.
Regulacja kąta wyprzedzenia wtrysku w pojazdach z pompą Common Rail
W pojazdach z pompą Common Rail nie można ustawić kąta wtrysku przez opisane powyżej sposoby, ponieważ jest to robione elektrycznie.
Wykonywane jest to przez sterownik komputera, który ustawia go według mapy wtrysku.
Ile kosztuje ustawienie kąta wtrysku?
Koszt ustawienia kąta wtrysku to 150-350 zł. Zależy przede wszystkim od czasu potrzebnego na demontaż wymaganych części.
Szacuje się, że nie powinien on zająć więcej niż godzinę, dlatego cena ta zależy głównie od stawki za roboczogodzinę w konkretnym warsztacie.
Gdzie ustawić kąt wyprzedzania wtrysku?
W celu ustawienia kąta wyprzedzenia wtrysku zapraszamy do MaXserwis Transbud Nowa Huta, gdzie szybko zapewnimy optymalne funkcjonowanie Twojego pojazdu.
Jeśli szukasz natomiast regeneracji pomp wtryskowych, to zachęcamy do skorzystania z oferty Bosch Diesel Centrum Transbud Nowa Huta, gdzie w profesjonalny sposób naprawione zostaną elementy układu wtryskowego.
Najczęściej zadawane pytania
Czy mogę jeździć z niepoprawnie ustawionym kątem wtrysku?
Jest to możliwe, chociaż niezalecane. Źle ustawiony kąt wtrysku będzie obniżał komfort jazdy (przez szarpanie i trudności z odpaleniem), a w niektórych przypadkach może przyspieszyć zużycie elementów układu wtryskowego lub silnika.
Ile trwa ustawienie kąta wtrysku?
Czas trwania tego procesu nie powinien przekroczyć 1 godziny. Może zależeć od konstrukcji konkretnego pojazdu i jego silnika, ale zwykle będzie trwał właśnie tyle.
Czy mogę samodzielnie ustawić kąt wtrysku?
Tak, ale tylko w pojazdach z mechaniczną pompą wtryskową. Będziesz do tego potrzebował odpowiedniego komputera diagnostycznego lub czujnika zegarowego i doświadczenia w serwisowaniu pojazdu.
Czy niesprawna pompa wtryskowa może powodować źle ustawiony kąt wtrysku?
Tak. W takim przypadku warto skorzystać z profesjonalnej regeneracji pomp wtryskowych.
Gdzie znajduje się Wasz warsztat?
Zarówno MaXserwis Transbud Nowa Huta, gdzie skorzystasz z ustawienia kąta wtrysku, jak i Bosch Diesel Centrum Transbud Nowa Huta, w którym naprawiona zostanie pompa wtryskowa znajdują się przy ul. Ujastek 11 w Krakowie.
Jak mogę się z Wami skontaktować?
Zapraszamy do kontaktu poprzez wypełnienie formularza dostępnego na stronie kontaktu lub:
- MaXserwis Transbud Nowa Huta – 881 005 183 lub maxserwis@tnh.pl.
- Bosch Diesel Centrum Transbud Nowa Huta – 693 912 811 lub bosch@tnh.pl.
